Khi nói đến thuốc dạng uống, cả 2 dạng viên nén và viên nang là 2 dạng vô cùng phổ biến. Chúng đều có tác dụng như nhau đưa 1 lượng hoạt chất nào đó vào trong cơ thể con người, và đáp ứng một mục đích cụ thể nào đó.
Mặc dù viên nén và viên nang có tác dụng tương tự nhau, tuy nhiên xét về chi tiết, hai dạng này vẫn có khác biệt, mỗi hình thức sẽ phù hợp với từng tình huống khác nhau.
1.Viên nén là gì?
Viên nén là hình thức phổ biến nhất, đây là hình thức đỡ tốn kém chi phí, an toàn, hiệu quả, dễ dùng. Những viên thuốc này được tạo với nhau bằng cách nén nhiều thành phần khác nhau để tạo thành một viên thuốc cứng rắn được bọc mịn bên ngoài và phá vỡ bằng đường tiêu hóa.
Viên nén có thể có nhiều dạng: elip, ovan, tròn, dài,..Viên dạng dài dễ nuốt hơn, và nhiều viên có vạch đường kẻ ở giữa để dễ bẻ đôi để uống.
Một số viên nén được phủ bên ngoài bằng một lớp đặc biệt, để ngăn chặn chúng bị phá vỡ bởi dịch acid dạ dày, và chỉ bị phá vỡ khi tới ruột non.
Có dạng nhai, dạng hòa tan khi tiếp xúc trực tiếp với dịch nước bọt, loại này phù hợp với người khó nuốt, người già, trẻ nhỏ.
Các viên nén sau khi được hòa tan xuống ruột, được hấp thụ vào máu, sẽ di chuyển đến gan. Sau đó thuốc được đưa đến cơ quan đích để thực hiện chức năng của mình. Cuối cùng, thuốc được bài tiết qua nước tiểu hoặc qua phân.
Ưu điểm của thuốc viên nén
- Ít tốn kém: viên nén thường có chi phí sản xuất thấp hơn so với viên con nhộng, do vậy giá cả có thể thấp hơn.
- Ổn định và thời hạn sử dụng: viên nén thường ổn định hơn và thường có thời hạn sử dụng lâu hơn so với viên con nhộng.
- Liều lượng: viên nén có thể chứa lượng hoạt chất cao hơn viên con nhộng.
- Có thể chia nhỏ khi sử dụng. Không giống như viên con nhộng, viên nén có thể chia nhỏ làm hai hay nhiều phần, để sử dụng liều thấp hơn khi cần thiết.
- Nhai được. Một số viên nén có sẵn ở dạng nhai hoặc thậm chí có thể hòa tan ngay trong miệng.
Nhược điểm của viên nén
- Viên nén gây nhiều khả năng bị kích ứng đường tiêu hóa
- Tác dụng thuốc chậm. Khi vào cơ thể, viên nén được hấp thụ chậm hơn so với viên con nhộng. Do vậy, dạng thuốc này thường mất nhiều thời gian để có tác dụng trên cơ quan đích.
- Sự hòa tan không đồng đều. Việc nén dưới dạng viên cứng dẫn đến khả năng viên thuốc có thể bị phá hủy không đồng đều trong ruột, và điều này có thể làm giảm hiệu quả của việc hấp thu thuốc.
- Mùi vị không dễ chịu. Một số viên nén được một lớp phủ có hương vị để có thể che đi mùi vị khó chịu của thuốc, song một số thì không. Do đó, khi nuốt chúng có thể cảm thấy mùi vị không dễ chịu cho lắm.
Tham khảo thêm: vì sao không nên nghiền viên thuốc cho dễ uống?
2. Viên nang là gì?
Viên nang tại Fresh Life
Viên nang là dạng thuốc được bao bọc bởi một lớp vỏ bên ngoài. Lớp vỏ này cũng được phá vỡ khi vào trong tiêu hóa, được hấp thụ vào máu, sau đó được phân phối đi các cơ quan đích và cũng trải qua quá trình chuyển hóa tương tự như thuốc viên nén.
Viên con nhộng vỏ cứng
Phần vỏ bên ngoài của một viên con nhộng vỏ cứng được chia thành hai phần. Phần bên trong được thiết kế phù hợp để tạo thành một vỏ bọc kín, và bên trong phần này chứa đầy thuốc ở dạng khô bột, dạng viên nhỏ.
Cách chế tạo này giúp cho một viên thuốc có thể chứa nhiều thành phần thuốc hơn một viên thông thường. Do đó, những viên thuốc loại này được coi là lý tưởng cho hiệu quả đa tác động hay có tác dụng trên diện rộng.
Ưu điểm của viên nang
- Hiệu quả nhanh. Viên con nhộng có xu hướng bị phá vỡ nhanh hơn so với viên nén, do đó cho tác dụng sẽ nhanh hơn so với viên nén.
- Không gây mùi vị khó chịu. Viên con nhộng thường ít có mùi vị khó chịu.
- Ngăn việc tự ý giảm liều. Viên con nhộng thường không dễ bị chia ra thành nhiều phần như viên nén. Do đó, khi sử dụng viên con nhộng sẽ giảm tình trạng tự ý giảm liều khi uống.
- Hấp thụ hoạt tính thuốc nhanh. Viên con nhộng có tính sinh khả dụng cao hơn, có nghĩa là hoạt tính của thuốc có khả năng hấp thu vào máu tốt hơn. Điều này có thể làm cho viên con nhộng có hiệu quả cao hơn so với viên nén.
Nhược điểm của viên nang
- Kém bền. Viên con nhộng thường kém ổn định hơn so với viên nén trước các điều kiện môi trường khác nhau, đặc biệt là độ ẩm.
- Thời hạn sử dụng ngắn. Viên con nhộng hết hạn nhanh hơn so với viên nén.
- Chi phí cao. Những viên con nhộng có chứa chất lỏng thường tốn nhiều chi phí để sản xuất, nên chúng thường đắt tiền hơn so với viên nén.
- Có thể chứa các thành phần có nguồn gốc động vật. Nhiều viên con nhộng chứa gelatin có nguồn gốc từ động vật như lợn, bò hoặc cá. Điều này có thể khiến chúng không phù hợp cho những người ăn chay.
- Liều thấp. Liều lượng hoạt chất trong viên con nhộng không thể cao thuốc như viên nén. Vì vậy, nếu bạn cần một liều lượng nhất định, bạn sẽ phải dùng nhiều viên con nhộng hơn so với dùng viên nén.
Tổng kết
Viên nén và viên con nhộng là hai hình thức thuốc uống phổ biến. Về cơ bản, chúng có một mục đích tương tự nhau là cung cấp một lượng hoạt chất thuốc cho cơ thể qua đường tiêu hóa, nhưng chúng cũng có những điểm khác nhau, và bạn có thể dựa vào những đặc điểm đó để tìm cho mình dạng thuốc phù hợp nhất.
Nếu bạn bị dị ứng với một số chất phụ gia trong thuốc, hay đang thực hiện chế độ ăn chay hoặc gặp tình trạng khó nuốt viên thuốc, hãy nói với bác sĩ. Bác sĩ có thể giúp bạn tìm ra loại nào là phù hợp nhất cho nhu cầu của bạn.